समानार्थी शब्द

अनाथ = पोरका
अनर्थ = संकट
अपघात = दुर्घटना 

अपेक्षाभंग = हिरमोड
अभिवादन = नमस्कार, वंदन, प्रणाम 
अभिनंदन = गौरवअनाथ = पोरका अनर्थ = संकट अपघात = दुर्घटना अपेक्षाभंग = हिरमोड अभिवादन = नमस्कार, वंदन, प्रणाम अभिनंदन = गौरव अभिमान = गर्व अभिनेता = नट अरण्य = वन, जंगल, कानन  अवघड = कठीण अवचित = एकदम अवर्षण = दुष्काळ अविरत = सतत, अखंड अडचण = समस्या अभ्यास = सराव  अन्न = आहार, खाद्य अग्नी = आग अचल = शांत, स्थिर अचंबा = आश्चर्य, नवल अतिथी = पाहुणा  अत्याचार = अन्याय अपराध = गुन्हा, दोष अपमान = मानभंग अपाय = इजा अश्रू = आसू अंबर = वस्त्र अमृत = पीयूष अहंकार = गर्व अंक = आकडा आई = माता, माय, जननी, माउली आकाश = आभाळ, गगन, नभ, अंबर आठवण = स्मरण, स्मृती, सय आठवडा = सप्ताह आनंद = हर्ष आजारी = पीडित, रोगी आयुष्य = जीवन, हयात आतुरता = उत्सुकता आरोपी = गुन्हेगार, अपराधी आश्चर्य = नवल, अचंबा आसन = बैठक आदर = मान आवाज = ध्वनी, रव आज्ञा = आदेश, हुकूम आपुलकी = जवळीकता आपत्ती = संकट आरसा = दर्पण आरंभ = सुरवात आशा = इच्छा आस = मनीषा आसक्ती = लोभ आशीर्वाद = शुभचिंतन इशारा = सूचना इंद्र = सुरेंद्र इहलोक = मृत्युलोक उक्ती = वचन उशीर = विलंब उणीव = कमतरता उपवन = बगीचा उदर = पोट उदास = खिन्न उत्कर्ष = भरभराट उपद्रव = त्रास उपेक्षा = हेळसांड कठीण = अवघड कविता = काव्य, पद्य करमणूक = मनोरंजन कठोर = निर्दय कनक = सोने कटी = कंबर कमळ = पंकज कपाळ = ललाट कष्ट = श्रम, मेहनत कंजूष = कृपण काम = कार्य, काज काठ = किनारा, तीर, तट काळ = समय, वेळ, अवधी कान = श्रवण कावळा = काक काष्ठ = लाकूड किल्ला = गड, दुर्ग किमया = जादू कार्य = काम कारागृह = कैदखाना, तुरुंग कीर्ती = प्रसिद्धी, लौकिक, ख्याती कुतूहल = उत्सुकता कुटुंब = परिवार कुशल = हुशार, तरबेज कुत्रा = श्वान कुटी = झोपडी कुचंबणा = घुसमट कृपण = कंजूष कृश = हडकुळा कोवळीक = कोमलता कोठार = भांडार कोळिष्टक = जळमट खडक = मोठा दगड, पाषाण खटाटोप = प्रयत्न खग = पक्षी खड्ग = तलवार ख्याती = कीर्ती, प्रसिद्धी, लौकिक खात्री = विश्वास खाली जाणे = अधोगती खिडकी = गवाक्ष खेडे = गाव, ग्राम खोड्या = चेष्टा, मस्करी गरज = आवश्यकता गवत = तृण गर्व = अहंकार गाय = धेनू, गोमाता गाणे = गीत, गान गंमत = मौज, मजा गंध = वास, दरवळ ग्रंथ = पुस्तक गाव = ग्राम, खेडे गुन्हा = अपराध गुलामी = दास्य गोड = मधुर गोणी = पोते गोष्ट = कहाणी, कथा गौरव = सन्मान ग्राहक = गिऱ्हाईक घर = सदन, गृह, निकेतन, आलय घरटे = खोपा घागर = घडा, मडके घोडा = अश्व, हय, वारू चव = रुची, गोडी चरण = पाय, पाऊल चरितार्थ = उदरनिर्वाह चक्र = चाक चऱ्हाट = दोरखंड चाक = चक्र चंद्र = शशी, रजनीनाथ, इंदू चिंता = काळजी चिडीचूप = शांत चिमुरडी = लहान चूक = दोष चेहरा = मुख चौकशी = विचारपूस जत्रा = मेळा जन = लोक, जनता जमीन = भूमी, धरती, भुई जंगल = रान जीव = प्राण जीवन = आयुष्य, हयात जुलूम = अत्याचार, छळ, बळजोरी, अन्याय झोपडी = कुटीर, खोप झोप = निद्रा झोका = झुला झेंडा = ध्वज, निशाण तळे = तलाव, सरोवर, तडाग त्वचा = कातडी तारण = रक्षण ताल = ठेका तुरंग = कैदखाना, बंदिवास तुलना = साम्य थवा = समूह थोबाड = गालपट   दरवाजा = दार, कवाड दाम = पैसा दृश्य = देखावा दृढता = मजबुती दिवस = दिन, वार, वासर दिवा = दीप, दीपक दूध = दुग्ध, पय द्वेष = मत्सर, हेवा देव = ईश्वर, विधाता देश = राष्ट्र देखावा = दृश्य दार = दरवाजा दारिद्र्य = गरिबी दौलत = संपत्ती, धन ध्वनी = आवाज, रव नजर = दृष्टी नक्कल = प्रतिकृती नमस्कार = वंदन, नमन नातेवाईक = नातलग नाच = नृत्य निश्चय = निर्धार निर्धार = निश्चय निर्मळ = स्वच्छ नियम = पद्धत निष्ठा = श्रद्धा नृत्य = नाच नोकर = सेवक पहाट = उषा परीक्षा = कसोटी पर्वा = चिंता, काळजी पर्वत = डोंगर, गिरी, अचल पक्षी = पाखरू, खग, विहंग प्रकाश = उजेड प्रवास = सफर, फेरफटका, पर्यटन प्रवासी = वाटसरू प्रजा = लोक प्रत - नक्कल प्रदेश = प्रांत प्रवास = यात्रा प्राण = जीव पान = पत्र, पत्ता प्रासाद = वाडा पाखरू = पक्षी पाऊल = पाय, चरण पाऊलवाट = पायवाट प्रार्थना = स्तवन प्रामाणिकपणा = इमानदारी प्रारंभ = सुरुवात, आरंभ प्रेम = प्रीती, माया, जिव्हाळा प्रोत्साहन = उत्तेजन पाऊस = वर्षा, पर्जन्य पाणी = जल, नीर, तोय, उदक पिशवी = थैली पुस्तक = ग्रंथ पुतळा = प्रतिमा, बाहुले पुरातन = प्राचीन पृथ्वी = धरणी, जमीन, वसुंधरा, वसुधा  फांदी शाखा फूल = पुष्प, सुमन, कुसुम बर्फ = हिम बहीण = भगिनी बक्षीस = पारितोषिक, पुरस्कार बाग = बगीचा, उद्यान, वाटिका बासरी = पावा बेत = योजना बाळ = बालक बाप = पिता, वडील, जनक बादशाहा = सम्राट बुद्धी = मती ब्रीद = बाणा   भरारी = झेप, उड्डाण भव्य = टोलेजंग भाट = स्तुतिपाठक भारती = भाषा, वैखरी भांडण = तंटा भाळ = कपाळ भाऊ = बंधू, सहोदर भेसळ = मिलावट भेदभाव = फरक भोजन = जेवण  ममता = माया, जिव्हाळा, वात्सल्य मन = चित्त, अंतःकरण मजूर = कामगार महिना = मास महिला = स्त्री, बाई, ललना मजूर = कामगार मस्तक = डोके, शीर, माथा मानवता = माणुसकी मान = गळा मंगल = पवित्र मंदिर = देऊळ, देवालय मार्ग = रस्ता, वाट म्होरक्या = पुढारी, नेता मित्र = दोस्त, सोबती, सखा, सवंगडी मिष्टान्न = गोडधोड मुलगा = पुत्र, सुत, तनय मुलगी = कन्या, तनया मुद्रा = चेहरा, मुख, तोंड, वदन मुख = तोंड, चेहरा मुलुख = प्रदेश, प्रांत, परगणा मेहनत = कष्ट, श्रम, परिश्रम मैत्री = दोस्ती मौज = मजा, गंमत युक्ती = विचार, शक्कल युद्ध = लढाई, संग्राम, लढा, समर योद्धा = लढवय्या रणांगण = रणभूमी, समरांगण र्हास = हानी   राग = क्रोध, संताप, चीड राजा = नरेश, नृप राष्ट्र = देश रांग = ओळ रात्र = निशा, रजनी, यामिनी रान = वन, जंगल, अरण्य, कानन रूप = सौंदर्य रुबाब = ऐट, तोरा रेखीव = सुंदर, सुबक लाट = लहर लाज = शरम, लोभ = हाव वारा = वात, पवन, अनिल, मारुत, समीर, वायू वाट = मार्ग, रस्ता वाद्य = वाजप वातावरण = रागरंग वेग = गती वेळ = समय, प्रहर वेळू = बांबू वेश = सोशाख वेदना = यातना विश्रांती = विसावा, आराम वितरण = वाटप, वाटणी विद्या = ज्ञान विनंती = विनवणी विरोध = प्रतिकार, विसंगती विसावा = विश्रांती, आराम विश्व = जग, दुनिया वीज = विद्युर, सौदामिनी वृत्ती = स्वभाव वृद्ध = म्हातारा वैराण = ओसाड, भकास, उजाड वैरी = शत्रू, दुष्मन वैषम्य = विषाद व्यवसाय = धंदा व्याख्यान = भाषण शक्ती = सामर्थ्य, जोर, बळ शर्यत = स्पर्धा, होड, चुरस शहर = नगर शंकर = चंद्रचूड श्वापद = जनावर शास्त्रज्ञ = वैज्ञानिक शाळा = विद्यालय शाळुंका = शिविलिंग शेत = शिवार, वावर, क्षेत्र शिवार = शेत, वावर शीण = थकवा शील = चारित्र्य शीतल = थंड, गार शिक्षा = दंड, शासन श्रम = कष्ट, मेहनत सचोटी = खरेपणा सफाई = स्वच्छता सवलत = सूट सजा = शिक्षा सन्मान = आदर संकट = आपत्तीसंधी = मोकासंत = सज्जन, साधू सायंकाळ = संध्याकाळ सावली = छाया साथी = सोबती, मित्र, दोस्त, सखा स्तुती = प्रशंसा स्पर्धा = चुरस, शर्यत, होड, पैज स्थान = ठिकाण, वास, ठाव स्त्री = बाई, महिला, ललना संध्याकाळ = सायंकाळ, सांज स्फूर्ती = प्रेरणा स्वच्छता = झाडलोट सुवास = सुगंध, परिमल, दरवळ सुंदर = सुरेख, रमणीय, मनोहर, छान सागर = समुद्र, सिंधू, रत्नाकर, जलधी सावली = छाया सामर्थ्य = शक्ती, बळ साहित्य = लिखाण सेवा = शुश्रूषा सिनेमा = चित्रपट, बोलपट सिंह = केसरी, मृगराज, वनराज सुविधा = सोय सुगंध = सुवास, परिमळ, दरवळ सूत = धागा, दोरा सूर = स्वर सूर्य = रवी, भास्कर, दिनकर, सविता सोने = सुवर्ण, कांचन, हेम सोहळा = समारंभ हल्ला = चढाई हळू चालणे = मंदगती हकिकत = गोष्ट, कहाणी, कथा हात = हस्त, कर, बाहू हाक = साद हित = कल्याण हिंमत = धैर्य हुकूमत = अधिकार हुरूप = उत्साह हुबेहूब = तंतोतंत हेका = हट्ट, आग्रह इलाज = उपाय उत्सव = समारंभ, सण, सोहळा अंत = शेवट अंग = शरीर अंघोळ = स्नान अंधार = काळोख, तिमिर अंगण = आवार अंगार = निखारा अंतरिक्ष = अवकाश कथा = गोष्ट, कहाणी, हकिकत खण = कप्पा खरेपणा = न्यायनीती छंद = नाद, आवड छान = सुरेख, सुंदर छिद्र = भोक जग = दुनिया, विश्व झाड = वृक्ष, तरू तक्रार = गाऱ्हाणे थट्टा = मस्करी, चेष्टा दगड = पाषाण, खडक धरती = भूमी, धरणी नदी = सरिता पत्र = टपाल   फलक = फळा बदल = फेरफार, कलाटणी भरवसा = विश्वास मदत = साहाय्य यश = सफलता   रक्त = रुधिर लग्न = विवाह, परिणय   वस्त्र = कपडा शरीर = देह, तनू, काया, कुडी, अंग सकाळ = प्रभात, उष:काल संपत्ती = धन, दौलत, संपदा हद्द = सीमा, शीव क्षमा = माफी    
अभिमान = गर्व 
अभिनेता = नट
अरण्य = वन, जंगल, कानन  
अवघड = कठीण
अवचित = एकदम
अवर्षण = दुष्काळ
अविरत = सतत, अखंड
अडचण = समस्या
अभ्यास = सराव  
अन्न = आहार, खाद्य 
अग्नी = आग
अचल = शांत, स्थिर
अचंबा = आश्चर्य, नवल
अतिथी = पाहुणा  
अत्याचार = अन्याय
अपराध = गुन्हा, दोष
अपमान = मानभंग
अपाय = इजा 
अश्रू = आसू 
अंबर = वस्त्र
अमृत = पीयूष
अहंकार = गर्व
अंक = आकडा
आई = माता, माय, जननी, माउली
आकाश = आभाळ, गगन, नभ, अंबर
आठवण = स्मरण, स्मृती, सय
आठवडा = सप्ताह
आनंद = हर्ष
आजारी = पीडित, रोगी
आयुष्य = जीवन, हयात
आतुरता = उत्सुकता
आरोपी = गुन्हेगार, अपराधी
आश्चर्य = नवल, अचंबा
आसन = बैठक
आदर = मान
आवाज = ध्वनी, रव
आज्ञा = आदेश, हुकूम
आपुलकी = जवळीकता
आपत्ती = संकट
आरसा = दर्पण
आरंभ = सुरवात
आशा = इच्छा
आस = मनीषा
आसक्ती = लोभ
आशीर्वाद = शुभचिंतन 
इशारा = सूचना
इंद्र = सुरेंद्र
इहलोक = मृत्युलोक
उक्ती = वचन
उशीर = विलंब
उणीव = कमतरता
उपवन = बगीचा
उदर = पोट
उदास = खिन्न
उत्कर्ष = भरभराट
उपद्रव = त्रास
उपेक्षा = हेळसांड
 कठीण = अवघड
कविता = काव्य, पद्य
करमणूक = मनोरंजन
कठोर = निर्दय
कनक = सोने
कटी = कंबर
कमळ = पंकज
कपाळ = ललाट
कष्ट = श्रम, मेहनत
कंजूष = कृपण
काम = कार्य, काज
काठ = किनारा, तीर, तट
काळ = समय, वेळ, अवधी
कान = श्रवण
कावळा = काक
काष्ठ = लाकूड
किल्ला = गड, दुर्ग
किमया = जादू
कार्य = काम
कारागृह = कैदखाना, तुरुंग
कीर्ती = प्रसिद्धी, लौकिक, ख्याती
कुतूहल = उत्सुकता
कुटुंब = परिवार
कुशल = हुशार, तरबेज
कुत्रा = श्वान
कुटी = झोपडी
कुचंबणा = घुसमट
कृपण = कंजूष
कृश = हडकुळा
कोवळीक = कोमलता
कोठार = भांडार
कोळिष्टक = जळमट
खडक = मोठा दगड, पाषाण
खटाटोप = प्रयत्न
खग = पक्षी
खड्ग = तलवार
ख्याती = कीर्ती, प्रसिद्धी, लौकिक
खात्री = विश्वास
खाली जाणे = अधोगती
खिडकी = गवाक्ष
खेडे = गाव, ग्राम
खोड्या = चेष्टा, मस्करी 
गरज = आवश्यकता
गवत = तृण
गर्व = अहंकार
गाय = धेनू, गोमाता
गाणे = गीत, गान
गंमत = मौज, मजा
गंध = वास, दरवळ
ग्रंथ = पुस्तक
गाव = ग्राम, खेडे
गुन्हा = अपराध
गुलामी = दास्य
गोड = मधुर
गोणी = पोते
गोष्ट = कहाणी, कथा
गौरव = सन्मान
ग्राहक = गिऱ्हाईक 
घर = सदन, गृह, निकेतन, आलय
घरटे = खोपा
घागर = घडा, मडके
घोडा = अश्व, हय, वारू 
चव = रुची, गोडी
चरण = पाय, पाऊल
चरितार्थ = उदरनिर्वाह
चक्र = चाक
चऱ्हाट = दोरखंड
चाक = चक्र
चंद्र = शशी, रजनीनाथ, इंदू
चिंता = काळजी
चिडीचूप = शांत
चिमुरडी = लहान
चूक = दोष
चेहरा = मुख
चौकशी = विचारपूस 
जत्रा = मेळा
जन = लोक, जनता
जमीन = भूमी, धरती, भुई
जंगल = रान
जीव = प्राण
जीवन = आयुष्य, हयात
जुलूम = अत्याचार, छळ, बळजोरी, अन्याय 
झोपडी = कुटीर, खोप
झोप = निद्रा
झोका = झुला
झेंडा = ध्वज, निशाण
तळे = तलाव, सरोवर, तडाग
त्वचा = कातडी
तारण = रक्षण
ताल = ठेका
तुरंग = कैदखाना, बंदिवास
तुलना = साम्य 
थवा = समूह
थोबाड = गालपट   
दरवाजा = दार, कवाड
दाम = पैसा
दृश्य = देखावा
दृढता = मजबुती
दिवस = दिन, वार, वासर
दिवा = दीप, दीपक
दूध = दुग्ध, पय
द्वेष = मत्सर, हेवा
देव = ईश्वर, विधाता
देश = राष्ट्र
देखावा = दृश्य
दार = दरवाजा
दारिद्र्य = गरिबी
दौलत = संपत्ती, धन 
ध्वनी = आवाज, रव
नजर = दृष्टी
नक्कल = प्रतिकृती
नमस्कार = वंदन, नमन
नातेवाईक = नातलग
नाच = नृत्य
निश्चय = निर्धार
निर्धार = निश्चय
निर्मळ = स्वच्छ
नियम = पद्धत
निष्ठा = श्रद्धा
नृत्य = नाच
नोकर = सेवक
पहाट = उषा
परीक्षा = कसोटी
पर्वा = चिंता, काळजी
पर्वत = डोंगर, गिरी, अचल
पक्षी = पाखरू, खग, विहंग
प्रकाश = उजेड
प्रवास = सफर, फेरफटका, पर्यटन
प्रवासी = वाटसरू
प्रजा = लोक
प्रत - नक्कल
प्रदेश = प्रांत
प्रवास = यात्रा 
प्राण = जीव
पान = पत्र, पत्ता
प्रासाद = वाडा
पाखरू = पक्षी
पाऊल = पाय, चरण
पाऊलवाट = पायवाट
प्रार्थना = स्तवन
प्रामाणिकपणा = इमानदारी
प्रारंभ = सुरुवात, आरंभ
प्रेम = प्रीती, माया, जिव्हाळा
प्रोत्साहन = उत्तेजन
पाऊस = वर्षा, पर्जन्य
पाणी = जल, नीर, तोय, उदक
पिशवी = थैली
पुस्तक = ग्रंथ
पुतळा = प्रतिमा, बाहुले
पुरातन = प्राचीन
पृथ्वी = धरणी, जमीन, वसुंधरा, वसुधा  
फांदी शाखा
फूल = पुष्प, सुमन, कुसुम
बर्फ = हिम
बहीण = भगिनी
बक्षीस = पारितोषिक, पुरस्कार
बाग = बगीचा, उद्यान, वाटिका
बासरी = पावा
बेत = योजना
बाळ = बालक
बाप = पिता, वडील, जनक
बादशाहा = सम्राट
बुद्धी = मती
ब्रीद = बाणा   
भरारी = झेप, उड्डाण
भव्य = टोलेजंग
भाट = स्तुतिपाठक
भारती = भाषा, वैखरीअनाथ = पोरका
अनर्थ = संकट
अपघात = दुर्घटना 

अपेक्षाभंग = हिरमोड
अभिवादन = नमस्कार, वंदन, प्रणाम 
अभिनंदन = गौरव
अभिमान = गर्व 
अभिनेता = नट
अरण्य = वन, जंगल, कानन  
अवघड = कठीण
अवचित = एकदम
अवर्षण = दुष्काळ
अविरत = सतत, अखंड
अडचण = समस्या
अभ्यास = सराव  
अन्न = आहार, खाद्य 
अग्नी = आग
अचल = शांत, स्थिर
अचंबा = आश्चर्य, नवल
अतिथी = पाहुणा  
अत्याचार = अन्याय
अपराध = गुन्हा, दोष
अपमान = मानभंग
अपाय = इजा 
अश्रू = आसू 
अंबर = वस्त्र
अमृत = पीयूष
अहंकार = गर्व
अंक = आकडा
आई = माता, माय, जननी, माउली
आकाश = आभाळ, गगन, नभ, अंबर
आठवण = स्मरण, स्मृती, सय
आठवडा = सप्ताह
आनंद = हर्ष
आजारी = पीडित, रोगी
आयुष्य = जीवन, हयात
आतुरता = उत्सुकता
आरोपी = गुन्हेगार, अपराधी
आश्चर्य = नवल, अचंबा
आसन = बैठक
आदर = मान
आवाज = ध्वनी, रव
आज्ञा = आदेश, हुकूम
आपुलकी = जवळीकता
आपत्ती = संकट
आरसा = दर्पण
आरंभ = सुरवात
आशा = इच्छा
आस = मनीषा
आसक्ती = लोभ
आशीर्वाद = शुभचिंतन 
इशारा = सूचना
इंद्र = सुरेंद्र
इहलोक = मृत्युलोक
उक्ती = वचन
उशीर = विलंब
उणीव = कमतरता
उपवन = बगीचा
उदर = पोट
उदास = खिन्न
उत्कर्ष = भरभराट
उपद्रव = त्रास
उपेक्षा = हेळसांड
 कठीण = अवघड
कविता = काव्य, पद्य
करमणूक = मनोरंजन
कठोर = निर्दय
कनक = सोने
कटी = कंबर
कमळ = पंकज
कपाळ = ललाट
कष्ट = श्रम, मेहनत
कंजूष = कृपण
काम = कार्य, काज
काठ = किनारा, तीर, तट
काळ = समय, वेळ, अवधी
कान = श्रवण
कावळा = काक
काष्ठ = लाकूड
किल्ला = गड, दुर्ग
किमया = जादू
कार्य = काम
कारागृह = कैदखाना, तुरुंग
कीर्ती = प्रसिद्धी, लौकिक, ख्याती
कुतूहल = उत्सुकता
कुटुंब = परिवार
कुशल = हुशार, तरबेज
कुत्रा = श्वान
कुटी = झोपडी
कुचंबणा = घुसमट
कृपण = कंजूष
कृश = हडकुळा
कोवळीक = कोमलता
कोठार = भांडार
कोळिष्टक = जळमट
खडक = मोठा दगड, पाषाण
खटाटोप = प्रयत्न
खग = पक्षी
खड्ग = तलवार
ख्याती = कीर्ती, प्रसिद्धी, लौकिक
खात्री = विश्वास
खाली जाणे = अधोगती
खिडकी = गवाक्ष
खेडे = गाव, ग्राम
खोड्या = चेष्टा, मस्करी 
गरज = आवश्यकता
गवत = तृण
गर्व = अहंकार
गाय = धेनू, गोमाता
गाणे = गीत, गान
गंमत = मौज, मजा
गंध = वास, दरवळ
ग्रंथ = पुस्तक
गाव = ग्राम, खेडे
गुन्हा = अपराध
गुलामी = दास्य
गोड = मधुर
गोणी = पोते
गोष्ट = कहाणी, कथा
गौरव = सन्मान
ग्राहक = गिऱ्हाईक 
घर = सदन, गृह, निकेतन, आलय
घरटे = खोपा
घागर = घडा, मडके
घोडा = अश्व, हय, वारू 
चव = रुची, गोडी
चरण = पाय, पाऊल
चरितार्थ = उदरनिर्वाह
चक्र = चाक
चऱ्हाट = दोरखंड
चाक = चक्र
चंद्र = शशी, रजनीनाथ, इंदू
चिंता = काळजी
चिडीचूप = शांत
चिमुरडी = लहान
चूक = दोष
चेहरा = मुख
चौकशी = विचारपूस 
जत्रा = मेळा
जन = लोक, जनता
जमीन = भूमी, धरती, भुई
जंगल = रान
जीव = प्राण
जीवन = आयुष्य, हयात
जुलूम = अत्याचार, छळ, बळजोरी, अन्याय 
झोपडी = कुटीर, खोप
झोप = निद्रा
झोका = झुला
झेंडा = ध्वज, निशाण
तळे = तलाव, सरोवर, तडाग
त्वचा = कातडी
तारण = रक्षण
ताल = ठेका
तुरंग = कैदखाना, बंदिवास
तुलना = साम्य 
थवा = समूह
थोबाड = गालपट   
दरवाजा = दार, कवाड
दाम = पैसा
दृश्य = देखावा
दृढता = मजबुती
दिवस = दिन, वार, वासर
दिवा = दीप, दीपक
दूध = दुग्ध, पय
द्वेष = मत्सर, हेवा
देव = ईश्वर, विधाता
देश = राष्ट्र
देखावा = दृश्य
दार = दरवाजा
दारिद्र्य = गरिबी
दौलत = संपत्ती, धन 
ध्वनी = आवाज, रव
नजर = दृष्टी
नक्कल = प्रतिकृती
नमस्कार = वंदन, नमन
नातेवाईक = नातलग
नाच = नृत्य
निश्चय = निर्धार
निर्धार = निश्चय
निर्मळ = स्वच्छ
नियम = पद्धत
निष्ठा = श्रद्धा
नृत्य = नाच
नोकर = सेवक
पहाट = उषा
परीक्षा = कसोटी
पर्वा = चिंता, काळजी
पर्वत = डोंगर, गिरी, अचल
पक्षी = पाखरू, खग, विहंग
प्रकाश = उजेड
प्रवास = सफर, फेरफटका, पर्यटन
प्रवासी = वाटसरू
प्रजा = लोक
प्रत - नक्कल
प्रदेश = प्रांत
प्रवास = यात्रा 
प्राण = जीव
पान = पत्र, पत्ता
प्रासाद = वाडा
पाखरू = पक्षी
पाऊल = पाय, चरण
पाऊलवाट = पायवाट
प्रार्थना = स्तवन
प्रामाणिकपणा = इमानदारी
प्रारंभ = सुरुवात, आरंभ
प्रेम = प्रीती, माया, जिव्हाळा
प्रोत्साहन = उत्तेजन
पाऊस = वर्षा, पर्जन्य
पाणी = जल, नीर, तोय, उदक
पिशवी = थैली
पुस्तक = ग्रंथ
पुतळा = प्रतिमा, बाहुले
पुरातन = प्राचीन
पृथ्वी = धरणी, जमीन, वसुंधरा, वसुधा  
फांदी शाखा
फूल = पुष्प, सुमन, कुसुम
बर्फ = हिम
बहीण = भगिनी
बक्षीस = पारितोषिक, पुरस्कार
बाग = बगीचा, उद्यान, वाटिका
बासरी = पावा
बेत = योजना
बाळ = बालक
बाप = पिता, वडील, जनक
बादशाहा = सम्राट
बुद्धी = मती
ब्रीद = बाणा   
भरारी = झेप, उड्डाण
भव्य = टोलेजंग
भाट = स्तुतिपाठक
भारती = भाषा, वैखरी
भांडण = तंटा
भाळ = कपाळ
भाऊ = बंधू, सहोदर
भेसळ = मिलावट
भेदभाव = फरक
भोजन = जेवण  
ममता = माया, जिव्हाळा, वात्सल्य
मन = चित्त, अंतःकरण
मजूर = कामगार
महिना = मास
महिला = स्त्री, बाई, ललना
मजूर = कामगार
मस्तक = डोके, शीर, माथा
मानवता = माणुसकी
मान = गळा
मंगल = पवित्र
मंदिर = देऊळ, देवालय
मार्ग = रस्ता, वाट
म्होरक्या = पुढारी, नेता
मित्र = दोस्त, सोबती, सखा, सवंगडी
मिष्टान्न = गोडधोड
मुलगा = पुत्र, सुत, तनय
मुलगी = कन्या, तनया
मुद्रा = चेहरा, मुख, तोंड, वदन
मुख = तोंड, चेहरा
मुलुख = प्रदेश, प्रांत, परगणा
मेहनत = कष्ट, श्रम, परिश्रम
मैत्री = दोस्ती
मौज = मजा, गंमत
युक्ती = विचार, शक्कल
युद्ध = लढाई, संग्राम, लढा, समर
योद्धा = लढवय्या 
रणांगण = रणभूमी, समरांगण
र्हास = हानी   
राग = क्रोध, संताप, चीड
राजा = नरेश, नृप
राष्ट्र = देश
रांग = ओळ
रात्र = निशा, रजनी, यामिनी
रान = वन, जंगल, अरण्य, कानन
रूप = सौंदर्य
रुबाब = ऐट, तोरा 
रेखीव = सुंदर, सुबक 
लाट = लहर
लाज = शरम,
लोभ = हाव
वारा = वात, पवन, अनिल, मारुत, समीर, वायू
वाट = मार्ग, रस्ता
वाद्य = वाजप
वातावरण = रागरंग
वेग = गती
वेळ = समय, प्रहर
वेळू = बांबू
वेश = सोशाख
वेदना = यातना 
विश्रांती = विसावा, आराम
वितरण = वाटप, वाटणी
विद्या = ज्ञान
विनंती = विनवणी
विरोध = प्रतिकार, विसंगती
विसावा = विश्रांती, आराम 
विश्व = जग, दुनिया 
वीज = विद्युर, सौदामिनी
वृत्ती = स्वभाव
वृद्ध = म्हातारा
वैराण = ओसाड, भकास, उजाड
वैरी = शत्रू, दुष्मन
वैषम्य = विषाद
व्यवसाय = धंदा
व्याख्यान = भाषण 
शक्ती = सामर्थ्य, जोर, बळ
शर्यत = स्पर्धा, होड, चुरस
शहर = नगर
शंकर = चंद्रचूड 
श्वापद = जनावर
शास्त्रज्ञ = वैज्ञानिक
शाळा = विद्यालय
शाळुंका = शिविलिंग
शेत =
शिवार, वावर, क्षेत्र
शिवार = शेत, वावर
शीण = थकवा
शील = चारित्र्य
शीतल = थंड, गार
शिक्षा = दंड, शासन 
श्रम = कष्ट, मेहनत 
सचोटी = खरेपणा
सफाई = स्वच्छता
सवलत = सूट
सजा = शिक्षा
सन्मान = आदर
संकट = आपत्तीसंधी = मोकासंत = सज्जन, साधू सायंकाळ = संध्याकाळ
सावली = छाया
साथी = सोबती, मित्र, दोस्त, सखा
स्तुती = प्रशंसा
स्पर्धा = चुरस, शर्यत, होड, पैज
स्थान = ठिकाण, वास, ठाव
स्त्री = बाई, महिला, ललना
संध्याकाळ = सायंकाळ, सांज
स्फूर्ती = प्रेरणा
स्वच्छता = झाडलोट
सुवास = सुगंध, परिमल, दरवळ
सुंदर = सुरेख, रमणीय, मनोहर, छान
सागर = समुद्र, सिंधू, रत्नाकर, जलधी
सावली = छाया
सामर्थ्य = शक्ती, बळ
साहित्य = लिखाण
सेवा = शुश्रूषा
सिनेमा = चित्रपट, बोलपट
सिंह = केसरी, मृगराज, वनराज
सुविधा = सोय
सुगंध = सुवास, परिमळ, दरवळ
सूत = धागा, दोरा
सूर = स्वर
सूर्य = रवी, भास्कर, दिनकर, सविता
सोने = सुवर्ण, कांचन, हेम
सोहळा = समारंभ
हल्ला = चढाई
हळू चालणे = मंदगती
हकिकत = गोष्ट, कहाणी, कथा
हात = हस्त, कर, बाहू
हाक = साद
हित = कल्याण
हिंमत = धैर्य
हुकूमत = अधिकार
हुरूप = उत्साह
हुबेहूब = तंतोतंत
हेका = हट्ट, आग्रह
इलाज = उपाय
उत्सव = समारंभ, सण, सोहळा
अंत = शेवट 
अंग = शरीर
अंघोळ = स्नान 

अंधार = काळोख, तिमिर
अंगण = आवार
अंगार = निखारा
अंतरिक्ष = अवकाश 

कथा = गोष्ट, कहाणी, हकिकत
 खण = कप्पा
खरेपणा = न्यायनीती
छंद = नाद, आवड
छान = सुरेख, सुंदर 
छिद्र = भोक 

जग = दुनिया, विश्व
झाड = वृक्ष, तरू
तक्रार = गाऱ्हाणे
थट्टा = मस्करी, चेष्टा
दगड = पाषाण, खडक

धरती = भूमी, धरणी
नदी = सरिता
पत्र = टपाल
  फलक = फळा
बदल = फेरफार, कलाटणी
भरवसा = विश्वास
मदत = साहाय्य
यश = सफलता
  रक्त = रुधिर
लग्न = विवाह, परिणय 
  वस्त्र = कपडा

शरीर = देह, तनू, काया, कुडी, अंग
सकाळ = प्रभात, उष:काल
संपत्ती = धन, दौलत, संपदा
हद्द = सीमा, शीव 
क्षमा = माफी  
  
भांडण = तंटा भाळ = कपाळ भाऊ = बंधू, सहोदर भेसळ = मिलावट भेदभाव = फरक भोजन = जेवण  ममता = माया, जिव्हाळा, वात्सल्य मन = चित्त, अंतःकरण मजूर = कामगार महिना = मास महिला = स्त्री, बाई, ललना मजूर = कामगार मस्तक = डोके, शीर, माथा मानवता = माणुसकी मान = गळा मंगल = पवित्र मंदिर = देऊळ, देवालय मार्ग = रस्ता, वाट म्होरक्या = पुढारी, नेता मित्र = दोस्त, सोबती, सखा, सवंगडी मिष्टान्न = गोडधोड मुलगा = पुत्र, सुत, तनय मुलगी = कन्या, तनया मुद्रा = चेहरा, मुख, तोंड, वदन मुख = तोंड, चेहराअनाथ = पोरका
अनर्थ = संकट
अपघात = दुर्घटना 

अपेक्षाभंग = हिरमोड
अभिवादन = नमस्कार, वंदन, प्रणाम 
अभिनंदन = गौरव
अभिमान = गर्व 
अभिनेता = नट
अरण्य = वन, जंगल, कानन  
अवघड = कठीण
अवचित = एकदम
अवर्षण = दुष्काळ
अविरत = सतत, अखंड
अडचण = समस्या
अभ्यास = सराव  
अन्न = आहार, खाद्य 
अग्नी = आग
अचल = शांत, स्थिर
अचंबा = आश्चर्य, नवल
अतिथी = पाहुणा  
अत्याचार = अन्याय
अपराध = गुन्हा, दोष
अपमान = मानभंग
अपाय = इजा 
अश्रू = आसू 
अंबर = वस्त्र
अमृत = पीयूष
अहंकार = गर्व
अंक = आकडा
आई = माता, माय, जननी, माउली
आकाश = आभाळ, गगन, नभ, अंबर
आठवण = स्मरण, स्मृती, सय
आठवडा = सप्ताह
आनंद = हर्ष
आजारी = पीडित, रोगी
आयुष्य = जीवन, हयात
आतुरता = उत्सुकता
आरोपी = गुन्हेगार, अपराधी
आश्चर्य = नवल, अचंबा
आसन = बैठक
आदर = मान
आवाज = ध्वनी, रव
आज्ञा = आदेश, हुकूम
आपुलकी = जवळीकता
आपत्ती = संकट
आरसा = दर्पण
आरंभ = सुरवात
आशा = इच्छा
आस = मनीषा
आसक्ती = लोभ
आशीर्वाद = शुभचिंतन 
इशारा = सूचना
इंद्र = सुरेंद्र
इहलोक = मृत्युलोक
उक्ती = वचन
उशीर = विलंब
उणीव = कमतरता
उपवन = बगीचा
उदर = पोट
उदास = खिन्न
उत्कर्ष = भरभराट
उपद्रव = त्रास
उपेक्षा = हेळसांड
 कठीण = अवघड
कविता = काव्य, पद्य
करमणूक = मनोरंजन
कठोर = निर्दय
कनक = सोने
कटी = कंबर
कमळ = पंकज
कपाळ = ललाट
कष्ट = श्रम, मेहनत
कंजूष = कृपण
काम = कार्य, काज
काठ = किनारा, तीर, तट
काळ = समय, वेळ, अवधी
कान = श्रवण
कावळा = काक
काष्ठ = लाकूड
किल्ला = गड, दुर्ग
किमया = जादू
कार्य = काम
कारागृह = कैदखाना, तुरुंग
कीर्ती = प्रसिद्धी, लौकिक, ख्याती
कुतूहल = उत्सुकता
कुटुंब = परिवार
कुशल = हुशार, तरबेज
कुत्रा = श्वान
कुटी = झोपडी
कुचंबणा = घुसमट
कृपण = कंजूष
कृश = हडकुळा
कोवळीक = कोमलता
कोठार = भांडार
कोळिष्टक = जळमट
खडक = मोठा दगड, पाषाण
खटाटोप = प्रयत्न
खग = पक्षी
खड्ग = तलवार
ख्याती = कीर्ती, प्रसिद्धी, लौकिक
खात्री = विश्वास
खाली जाणे = अधोगती
खिडकी = गवाक्ष
खेडे = गाव, ग्राम
खोड्या = चेष्टा, मस्करी 
गरज = आवश्यकता
गवत = तृण
गर्व = अहंकार
गाय = धेनू, गोमाता
गाणे = गीत, गान
गंमत = मौज, मजा
गंध = वास, दरवळ
ग्रंथ = पुस्तक
गाव = ग्राम, खेडे
गुन्हा = अपराध
गुलामी = दास्य
गोड = मधुर
गोणी = पोते
गोष्ट = कहाणी, कथा
गौरव = सन्मान
ग्राहक = गिऱ्हाईक 
घर = सदन, गृह, निकेतन, आलय
घरटे = खोपा
घागर = घडा, मडके
घोडा = अश्व, हय, वारू 
चव = रुची, गोडी
चरण = पाय, पाऊल
चरितार्थ = उदरनिर्वाह
चक्र = चाक
चऱ्हाट = दोरखंड
चाक = चक्र
चंद्र = शशी, रजनीनाथ, इंदू
चिंता = काळजी
चिडीचूप = शांत
चिमुरडी = लहान
चूक = दोष
चेहरा = मुख
चौकशी = विचारपूस 
जत्रा = मेळा
जन = लोक, जनता
जमीन = भूमी, धरती, भुई
जंगल = रान
जीव = प्राण
जीवन = आयुष्य, हयात
जुलूम = अत्याचार, छळ, बळजोरी, अन्याय 
झोपडी = कुटीर, खोप
झोप = निद्रा
झोका = झुला
झेंडा = ध्वज, निशाण
तळे = तलाव, सरोवर, तडाग
त्वचा = कातडी
तारण = रक्षण
ताल = ठेका
तुरंग = कैदखाना, बंदिवास
तुलना = साम्य 
थवा = समूह
थोबाड = गालपट   
दरवाजा = दार, कवाड
दाम = पैसा
दृश्य = देखावा
दृढता = मजबुती
दिवस = दिन, वार, वासर
दिवा = दीप, दीपक
दूध = दुग्ध, पय
द्वेष = मत्सर, हेवा
देव = ईश्वर, विधाता
देश = राष्ट्र
देखावा = दृश्य
दार = दरवाजा
दारिद्र्य = गरिबी
दौलत = संपत्ती, धन 
ध्वनी = आवाज, रव
नजर = दृष्टी
नक्कल = प्रतिकृती
नमस्कार = वंदन, नमन
नातेवाईक = नातलग
नाच = नृत्य
निश्चय = निर्धार
निर्धार = निश्चय
निर्मळ = स्वच्छ
नियम = पद्धत
निष्ठा = श्रद्धा
नृत्य = नाच
नोकर = सेवक
पहाट = उषा
परीक्षा = कसोटी
पर्वा = चिंता, काळजी
पर्वत = डोंगर, गिरी, अचल
पक्षी = पाखरू, खग, विहंग
प्रकाश = उजेड
प्रवास = सफर, फेरफटका, पर्यटन
प्रवासी = वाटसरू
प्रजा = लोक
प्रत - नक्कल
प्रदेश = प्रांत
प्रवास = यात्रा 
प्राण = जीव
पान = पत्र, पत्ता
प्रासाद = वाडा
पाखरू = पक्षी
पाऊल = पाय, चरण
पाऊलवाट = पायवाट
प्रार्थना = स्तवन
प्रामाणिकपणा = इमानदारी
प्रारंभ = सुरुवात, आरंभ
प्रेम = प्रीती, माया, जिव्हाळा
प्रोत्साहन = उत्तेजन
पाऊस = वर्षा, पर्जन्य
पाणी = जल, नीर, तोय, उदक
पिशवी = थैली
पुस्तक = ग्रंथ
पुतळा = प्रतिमा, बाहुले
पुरातन = प्राचीन
पृथ्वी = धरणी, जमीन, वसुंधरा, वसुधा  
फांदी शाखा
फूल = पुष्प, सुमन, कुसुम
बर्फ = हिम
बहीण = भगिनी
बक्षीस = पारितोषिक, पुरस्कार
बाग = बगीचा, उद्यान, वाटिका
बासरी = पावा
बेत = योजना
बाळ = बालक
बाप = पिता, वडील, जनक
बादशाहा = सम्राट
बुद्धी = मती
ब्रीद = बाणा   
भरारी = झेप, उड्डाण
भव्य = टोलेजंग
भाट = स्तुतिपाठक
भारती = भाषा, वैखरी
भांडण = तंटा
भाळ = कपाळ
भाऊ = बंधू, सहोदर
भेसळ = मिलावट
भेदभाव = फरक
भोजन = जेवण  
ममता = माया, जिव्हाळा, वात्सल्य
मन = चित्त, अंतःकरण
मजूर = कामगार
महिना = मास
महिला = स्त्री, बाई, ललना
मजूर = कामगार
मस्तक = डोके, शीर, माथा
मानवता = माणुसकी
मान = गळा
मंगल = पवित्र
मंदिर = देऊळ, देवालय
मार्ग = रस्ता, वाट
म्होरक्या = पुढारी, नेता
मित्र = दोस्त, सोबती, सखा, सवंगडी
मिष्टान्न = गोडधोड
मुलगा = पुत्र, सुत, तनय
मुलगी = कन्या, तनया
मुद्रा = चेहरा, मुख, तोंड, वदन
मुख = तोंड, चेहरा
मुलुख = प्रदेश, प्रांत, परगणा
मेहनत = कष्ट, श्रम, परिश्रम
मैत्री = दोस्ती
मौज = मजा, गंमत
युक्ती = विचार, शक्कल
युद्ध = लढाई, संग्राम, लढा, समर
योद्धा = लढवय्या 
रणांगण = रणभूमी, समरांगण
र्हास = हानी   
राग = क्रोध, संताप, चीड
राजा = नरेश, नृप
राष्ट्र = देश
रांग = ओळ
रात्र = निशा, रजनी, यामिनी
रान = वन, जंगल, अरण्य, कानन
रूप = सौंदर्य
रुबाब = ऐट, तोरा 
रेखीव = सुंदर, सुबक 
लाट = लहर
लाज = शरम,
लोभ = हाव
वारा = वात, पवन, अनिल, मारुत, समीर, वायू
वाट = मार्ग, रस्ता
वाद्य = वाजप
वातावरण = रागरंग
वेग = गती
वेळ = समय, प्रहर
वेळू = बांबू
वेश = सोशाख
वेदना = यातना 
विश्रांती = विसावा, आराम
वितरण = वाटप, वाटणी
विद्या = ज्ञान
विनंती = विनवणी
विरोध = प्रतिकार, विसंगती
विसावा = विश्रांती, आराम 
विश्व = जग, दुनिया 
वीज = विद्युर, सौदामिनी
वृत्ती = स्वभाव
वृद्ध = म्हातारा
वैराण = ओसाड, भकास, उजाड
वैरी = शत्रू, दुष्मन
वैषम्य = विषाद
व्यवसाय = धंदा
व्याख्यान = भाषण 
शक्ती = सामर्थ्य, जोर, बळ
शर्यत = स्पर्धा, होड, चुरस
शहर = नगर
शंकर = चंद्रचूड 
श्वापद = जनावर
शास्त्रज्ञ = वैज्ञानिक
शाळा = विद्यालय
शाळुंका = शिविलिंग
शेत =
शिवार, वावर, क्षेत्र
शिवार = शेत, वावर
शीण = थकवा
शील = चारित्र्य
शीतल = थंड, गार
शिक्षा = दंड, शासन 
श्रम = कष्ट, मेहनत 
सचोटी = खरेपणा
सफाई = स्वच्छता
सवलत = सूट
सजा = शिक्षा
सन्मान = आदर
संकट = आपत्तीसंधी = मोकासंत = सज्जन, साधू सायंकाळ = संध्याकाळ
सावली = छाया
साथी = सोबती, मित्र, दोस्त, सखा
स्तुती = प्रशंसा
स्पर्धा = चुरस, शर्यत, होड, पैज
स्थान = ठिकाण, वास, ठाव
स्त्री = बाई, महिला, ललना
संध्याकाळ = सायंकाळ, सांज
स्फूर्ती = प्रेरणा
स्वच्छता = झाडलोट
सुवास = सुगंध, परिमल, दरवळ
सुंदर = सुरेख, रमणीय, मनोहर, छान
सागर = समुद्र, सिंधू, रत्नाकर, जलधी
सावली = छाया
सामर्थ्य = शक्ती, बळ
साहित्य = लिखाण
सेवा = शुश्रूषा
सिनेमा = चित्रपट, बोलपट
सिंह = केसरी, मृगराज, वनराज
सुविधा = सोय
सुगंध = सुवास, परिमळ, दरवळ
सूत = धागा, दोरा
सूर = स्वर
सूर्य = रवी, भास्कर, दिनकर, सविता
सोने = सुवर्ण, कांचन, हेम
सोहळा = समारंभ
हल्ला = चढाई
हळू चालणे = मंदगती
हकिकत = गोष्ट, कहाणी, कथा
हात = हस्त, कर, बाहू
हाक = साद
हित = कल्याण
हिंमत = धैर्य
हुकूमत = अधिकार
हुरूप = उत्साह
हुबेहूब = तंतोतंत
हेका = हट्ट, आग्रह
इलाज = उपाय
उत्सव = समारंभ, सण, सोहळा
अंत = शेवट 
अंग = शरीर
अंघोळ = स्नान 

अंधार = काळोख, तिमिर
अंगण = आवार
अंगार = निखारा
अंतरिक्ष = अवकाश 

कथा = गोष्ट, कहाणी, हकिकत
 खण = कप्पा
खरेपणा = न्यायनीती
छंद = नाद, आवड
छान = सुरेख, सुंदर 
छिद्र = भोक 

जग = दुनिया, विश्व
झाड = वृक्ष, तरू
तक्रार = गाऱ्हाणे
थट्टा = मस्करी, चेष्टा
दगड = पाषाण, खडक

धरती = भूमी, धरणी
नदी = सरिता
पत्र = टपाल
  फलक = फळा
बदल = फेरफार, कलाटणी
भरवसा = विश्वास
मदत = साहाय्य
यश = सफलता
  रक्त = रुधिर
लग्न = विवाह, परिणय 
  वस्त्र = कपडा

शरीर = देह, तनू, काया, कुडी, अंग
सकाळ = प्रभात, उष:कालअनाथ = पोरका अनर्थ = संकट अपघात = दुर्घटना अपेक्षाभंग = हिरमोड अभिवादन = नमस्कार, वंदन, प्रणाम अभिनंदन = गौरव अभिमान = गर्व अभिनेता = नट अरण्य = वन, जंगल, कानन  अवघड = कठीण अवचित = एकदम अवर्षण = दुष्काळ अविरत = सतत, अखंड अडचण = समस्या अभ्यास = सराव  अन्न = आहार, खाद्य अग्नी = आग अचल = शांत, स्थिर अचंबा = आश्चर्य, नवल अतिथी = पाहुणा  अत्याचार = अन्याय अपराध = गुन्हा, दोष अपमान = मानभंग अपाय = इजा अश्रू = आसू अंबर = वस्त्र अमृत = पीयूष अहंकार = गर्व अंक = आकडा आई = माता, माय, जननी, माउली आकाश = आभाळ, गगन, नभ, अंबर आठवण = स्मरण, स्मृती, सय आठवडा = सप्ताह आनंद = हर्ष आजारी = पीडित, रोगी आयुष्य = जीवन, हयात आतुरता = उत्सुकता आरोपी = गुन्हेगार, अपराधी आश्चर्य = नवल, अचंबा आसन = बैठक आदर = मान आवाज = ध्वनी, रव आज्ञा = आदेश, हुकूम आपुलकी = जवळीकता आपत्ती = संकट आरसा = दर्पण आरंभ = सुरवात आशा = इच्छा आस = मनीषा आसक्ती = लोभ आशीर्वाद = शुभचिंतन इशारा = सूचना इंद्र = सुरेंद्र इहलोक = मृत्युलोक उक्ती = वचन उशीर = विलंब उणीव = कमतरता उपवन = बगीचा उदर = पोट उदास = खिन्न उत्कर्ष = भरभराट उपद्रव = त्रास उपेक्षा = हेळसांड कठीण = अवघड कविता = काव्य, पद्य करमणूक = मनोरंजन कठोर = निर्दय कनक = सोने कटी = कंबर कमळ = पंकज कपाळ = ललाट कष्ट = श्रम, मेहनत कंजूष = कृपण काम = कार्य, काज काठ = किनारा, तीर, तट काळ = समय, वेळ, अवधी कान = श्रवण कावळा = काक काष्ठ = लाकूड किल्ला = गड, दुर्ग किमया = जादू कार्य = काम कारागृह = कैदखाना, तुरुंग कीर्ती = प्रसिद्धी, लौकिक, ख्याती कुतूहल = उत्सुकता कुटुंब = परिवार कुशल = हुशार, तरबेज कुत्रा = श्वान कुटी = झोपडी कुचंबणा = घुसमट कृपण = कंजूष कृश = हडकुळा कोवळीक = कोमलता कोठार = भांडार कोळिष्टक = जळमट खडक = मोठा दगड, पाषाण खटाटोप = प्रयत्न खग = पक्षी खड्ग = तलवार ख्याती = कीर्ती, प्रसिद्धी, लौकिक खात्री = विश्वास खाली जाणे = अधोगती खिडकी = गवाक्ष खेडे = गाव, ग्राम खोड्या = चेष्टा, मस्करी गरज = आवश्यकता गवत = तृण गर्व = अहंकार गाय = धेनू, गोमाता गाणे = गीत, गान गंमत = मौज, मजा गंध = वास, दरवळ ग्रंथ = पुस्तक गाव = ग्राम, खेडे गुन्हा = अपराध गुलामी = दास्य गोड = मधुर गोणी = पोते गोष्ट = कहाणी, कथा गौरव = सन्मान ग्राहक = गिऱ्हाईक घर = सदन, गृह, निकेतन, आलय घरटे = खोपा घागर = घडा, मडके घोडा = अश्व, हय, वारू चव = रुची, गोडी चरण = पाय, पाऊल चरितार्थ = उदरनिर्वाह चक्र = चाक चऱ्हाट = दोरखंड चाक = चक्र चंद्र = शशी, रजनीनाथ, इंदू चिंता = काळजी चिडीचूप = शांत चिमुरडी = लहान चूक = दोष चेहरा = मुख चौकशी = विचारपूस जत्रा = मेळा जन = लोक, जनता जमीन = भूमी, धरती, भुई जंगल = रान जीव = प्राण जीवन = आयुष्य, हयात जुलूम = अत्याचार, छळ, बळजोरी, अन्याय झोपडी = कुटीर, खोप झोप = निद्रा झोका = झुला झेंडा = ध्वज, निशाण तळे = तलाव, सरोवर, तडाग त्वचा = कातडी तारण = रक्षण ताल = ठेका तुरंग = कैदखाना, बंदिवास तुलना = साम्य थवा = समूह थोबाड = गालपट   दरवाजा = दार, कवाड दाम = पैसा दृश्य = देखावा दृढता = मजबुती दिवस = दिन, वार, वासर दिवा = दीप, दीपक दूध = दुग्ध, पय द्वेष = मत्सर, हेवा देव = ईश्वर, विधाता देश = राष्ट्र देखावा = दृश्य दार = दरवाजा दारिद्र्य = गरिबी दौलत = संपत्ती, धन ध्वनी = आवाज, रव नजर = दृष्टी नक्कल = प्रतिकृती नमस्कार = वंदन, नमन नातेवाईक = नातलग नाच = नृत्य निश्चय = निर्धार निर्धार = निश्चय निर्मळ = स्वच्छ नियम = पद्धत निष्ठा = श्रद्धा नृत्य = नाच नोकर = सेवक पहाट = उषा परीक्षा = कसोटी पर्वा = चिंता, काळजी पर्वत = डोंगर, गिरी, अचल पक्षी = पाखरू, खग, विहंग प्रकाश = उजेड प्रवास = सफर, फेरफटका, पर्यटन प्रवासी = वाटसरू प्रजा = लोक प्रत - नक्कल प्रदेश = प्रांत प्रवास = यात्रा प्राण = जीव पान = पत्र, पत्ता प्रासाद = वाडा पाखरू = पक्षी पाऊल = पाय, चरण पाऊलवाट = पायवाट प्रार्थना = स्तवन प्रामाणिकपणा = इमानदारी प्रारंभ = सुरुवात, आरंभ प्रेम = प्रीती, माया, जिव्हाळा प्रोत्साहन = उत्तेजन पाऊस = वर्षा, पर्जन्य पाणी = जल, नीर, तोय, उदक पिशवी = थैली पुस्तक = ग्रंथ पुतळा = प्रतिमा, बाहुले पुरातन = प्राचीन पृथ्वी = धरणी, जमीन, वसुंधरा, वसुधा  फांदी शाखा फूल = पुष्प, सुमन, कुसुम बर्फ = हिम बहीण = भगिनी बक्षीस = पारितोषिक, पुरस्कार बाग = बगीचा, उद्यान, वाटिका बासरी = पावा बेत = योजना बाळ = बालक बाप = पिता, वडील, जनक बादशाहा = सम्राट बुद्धी = मती ब्रीद = बाणा   भरारी = झेप, उड्डाण भव्य = टोलेजंग भाट = स्तुतिपाठक भारती = भाषा, वैखरी भांडण = तंटा भाळ = कपाळ भाऊ = बंधू, सहोदर भेसळ = मिलावट भेदभाव = फरक भोजन = जेवण  ममता = माया, जिव्हाळा, वात्सल्य मन = चित्त, अंतःकरण मजूर = कामगार महिना = मास महिला = स्त्री, बाई, ललना मजूर = कामगार मस्तक = डोके, शीर, माथा मानवता = माणुसकी मान = गळा मंगल = पवित्र मंदिर = देऊळ, देवालय मार्ग = रस्ता, वाट म्होरक्या = पुढारी, नेता मित्र = दोस्त, सोबती, सखा, सवंगडी मिष्टान्न = गोडधोड मुलगा = पुत्र, सुत, तनय मुलगी = कन्या, तनया मुद्रा = चेहरा, मुख, तोंड, वदन मुख = तोंड, चेहरा मुलुख = प्रदेश, प्रांत, परगणा मेहनत = कष्ट, श्रम, परिश्रम मैत्री = दोस्ती मौज = मजा, गंमत युक्ती = विचार, शक्कल युद्ध = लढाई, संग्राम, लढा, समर योद्धा = लढवय्या रणांगण = रणभूमी, समरांगण र्हास = हानी   राग = क्रोध, संताप, चीड राजा = नरेश, नृप राष्ट्र = देश रांग = ओळ रात्र = निशा, रजनी, यामिनी रान = वन, जंगल, अरण्य, कानन रूप = सौंदर्य रुबाब = ऐट, तोरा रेखीव = सुंदर, सुबक लाट = लहर लाज = शरम, लोभ = हाव वारा = वात, पवन, अनिल, मारुत, समीर, वायू वाट = मार्ग, रस्ता वाद्य = वाजप वातावरण = रागरंग वेग = गती वेळ = समय, प्रहर वेळू = बांबू वेश = सोशाख वेदना = यातना विश्रांती = विसावा, आराम वितरण = वाटप, वाटणी विद्या = ज्ञान विनंती = विनवणी विरोध = प्रतिकार, विसंगती विसावा = विश्रांती, आराम विश्व = जग, दुनिया वीज = विद्युर, सौदामिनी वृत्ती = स्वभाव वृद्ध = म्हातारा वैराण = ओसाड, भकास, उजाड वैरी = शत्रू, दुष्मन वैषम्य = विषाद व्यवसाय = धंदा व्याख्यान = भाषण शक्ती = सामर्थ्य, जोर, बळ शर्यत = स्पर्धा, होड, चुरस शहर = नगर शंकर = चंद्रचूड श्वापद = जनावर शास्त्रज्ञ = वैज्ञानिक शाळा = विद्यालय शाळुंका = शिविलिंग शेत = शिवार, वावर, क्षेत्र शिवार = शेत, वावर शीण = थकवा शील = चारित्र्य शीतल = थंड, गार शिक्षा = दंड, शासन श्रम = कष्ट, मेहनत सचोटी = खरेपणा सफाई = स्वच्छता सवलत = सूट सजा = शिक्षा सन्मान = आदर संकट = आपत्तीसंधी = मोकासंत = सज्जन, साधू सायंकाळ = संध्याकाळ सावली = छाया साथी = सोबती, मित्र, दोस्त, सखा स्तुती = प्रशंसा स्पर्धा = चुरस, शर्यत, होड, पैज स्थान = ठिकाण, वास, ठाव स्त्री = बाई, महिला, ललना संध्याकाळ = सायंकाळ, सांज स्फूर्ती = प्रेरणा स्वच्छता = झाडलोट सुवास = सुगंध, परिमल, दरवळ सुंदर = सुरेख, रमणीय, मनोहर, छान सागर = समुद्र, सिंधू, रत्नाकर, जलधी सावली = छाया सामर्थ्य = शक्ती, बळ साहित्य = लिखाण सेवा = शुश्रूषा सिनेमा = चित्रपट, बोलपट सिंह = केसरी, मृगराज, वनराज सुविधा = सोय सुगंध = सुवास, परिमळ, दरवळ सूत = धागा, दोरा सूर = स्वर सूर्य = रवी, भास्कर, दिनकर, सविता सोने = सुवर्ण, कांचन, हेम सोहळा = समारंभ हल्ला = चढाई हळू चालणे = मंदगती हकिकत = गोष्ट, कहाणी, कथा हात = हस्त, कर, बाहू हाक = साद हित = कल्याण हिंमत = धैर्य हुकूमत = अधिकार हुरूप = उत्साह हुबेहूब = तंतोतंत हेका = हट्ट, आग्रह इलाज = उपाय उत्सव = समारंभ, सण, सोहळा अंत = शेवट अंग = शरीर अंघोळ = स्नान अंधार = काळोख, तिमिर अंगण = आवार अंगार = निखारा अंतरिक्ष = अवकाश कथा = गोष्ट, कहाणी, हकिकत खण = कप्पा खरेपणा = न्यायनीती छंद = नाद, आवड छान = सुरेख, सुंदर छिद्र = भोक जग = दुनिया, विश्व झाड = वृक्ष, तरू तक्रार = गाऱ्हाणे थट्टा = मस्करी, चेष्टा दगड = पाषाण, खडक धरती = भूमी, धरणी नदी = सरिता पत्र = टपाल   फलक = फळा बदल = फेरफार, कलाटणी भरवसा = विश्वास मदत = साहाय्य यश = सफलता   रक्त = रुधिर लग्न = विवाह, परिणय   वस्त्र = कपडा शरीर = देह, तनू, काया, कुडी, अंग सकाळ = प्रभात, उष:काल संपत्ती = धन, दौलत, संपदा हद्द = सीमा, शीव क्षमा = माफी    
संपत्ती = धन, दौलत, संपदा
हद्द = सीमा, शीव 
क्षमा = माफी  
  
मुलुख = प्रदेश, प्रांत, परगणा मेहनत = कष्ट, श्रम, परिश्रम मैत्री = दोस्ती मौज = मजा, गंमत युक्ती = विचार, शक्कल युद्ध = लढाई, संग्राम, लढा, समर योद्धा = लढवय्या रणांगण = रणभूमी, समरांगण र्हास = हानी   राग = क्रोध, संताप, चीड राजा = नरेश, नृप राष्ट्र = देश रांग = ओळ रात्र = निशा, रजनी, यामिनी रान = वन, जंगल, अरण्य, कानन रूप = सौंदर्य रुबाब = ऐट, तोरा रेखीव = सुंदर, सुबक लाट = लहर लाज = शरम, लोभ = हाव वारा = वात, पवन, अनिल, मारुत, समीर, वायू वाट = मार्ग, रस्ता वाद्य = वाजप वातावरण = रागरंग वेग = गती वेळ = समय, प्रहर वेळू = बांबू वेश = सोशाख वेदना = यातना विश्रांती = विसावा, आराम वितरण = वाटप, वाटणी विद्या = ज्ञान विनंती = विनवणी विरोध = प्रतिकार, विसंगती विसावा = विश्रांती, आराम विश्व = जग, दुनिया वीज = विद्युर, सौदामिनी वृत्ती = स्वभाव वृद्ध = म्हातारा वैराण = ओसाड, भकास, उजाड वैरी = शत्रू, दुष्मन वैषम्य = विषाद व्यवसाय = धंदा व्याख्यान = भाषण शक्ती = सामर्थ्य, जोर, बळ शर्यत = स्पर्धा, होड, चुरस शहर = नगर शंकर = चंद्रचूड श्वापद = जनावर शास्त्रज्ञ = वैज्ञानिक शाळा = विद्यालय शाळुंका = शिविलिंग शेत = शिवार, वावर, क्षेत्र शिवार = शेत, वावर शीण = थकवा शील = चारित्र्य शीतल = थंड, गार शिक्षा = दंड, शासन श्रम = कष्ट, मेहनत सचोटी = खरेपणा सफाई = स्वच्छता सवलत = सूट सजा = शिक्षा सन्मान = आदर संकट = आपत्तीसंधी = मोकासंत = सज्जन, साधू सायंकाळ = संध्याकाळ सावली = छाया साथी = सोबती, मित्र, दोस्त, सखा स्तुती = प्रशंसा स्पर्धा = चुरस, शर्यत, होड, पैज स्थान = ठिकाण, वास, ठाव स्त्री = बाई, महिला, ललना संध्याकाळ = सायंकाळ, सांज स्फूर्ती = प्रेरणा स्वच्छता = झाडलोट सुवास = सुगंध, परिमल, दरवळ सुंदर = सुरेख, रमणीय, मनोहर, छान सागर = समुद्र, सिंधू, रत्नाकर, जलधी सावली = छाया सामर्थ्य = शक्ती, बळ साहित्य = लिखाण सेवा = शुश्रूषा सिनेमा = चित्रपट, बोलपट सिंह = केसरी, मृगराज, वनराज सुविधा = सोय सुगंध = सुवास, परिमळ, दरवळ सूत = धागा, दोरा सूर = स्वर सूर्य = रवी, भास्कर, दिनकर, सविता सोने = सुवर्ण, कांचन, हेम सोहळा = समारंभ हल्ला = चढाई हळू चालणे = मंदगती हकिकत = गोष्ट, कहाणी, कथा हात = हस्त, कर, बाहू हाक = साद हित = कल्याण हिंमत = धैर्य हुकूमत = अधिकार हुरूप = उत्साह हुबेहूब = तंतोतंत हेका = हट्ट, आग्रह इलाज = उपाय उत्सव = समारंभ, सण, सोहळा अंत = शेवट अंग = शरीर अंघोळ = स्नान अंधार = काळोख, तिमिर अंगण = आवार अंगार = निखारा अंतरिक्ष = अवकाश कथा = गोष्ट, कहाणी, हकिकत खण = कप्पा खरेपणा = न्यायनीती छंद = नाद, आवड छान = सुरेख, सुंदर छिद्र = भोक जग = दुनिया, विश्व झाड = वृक्ष, तरू तक्रार = गाऱ्हाणे थट्टा = मस्करी, चेष्टा दगड = पाषाण, खडक धरती = भूमी, धरणी नदी = सरिता पत्र = टपाल   फलक = फळा बदल = फेरफार, कलाटणी भरवसा = विश्वास मदत = साहाय्य यश = सफलता   रक्त = रुधिर लग्न = विवाह, परिणय   वस्त्र = कपडा शरीर = देह, तनू, काया, कुडी, अंग सकाळ = प्रभात, उष:काल संपत्ती = धन, दौलत, संपदा हद्द = सीमा, शीव क्षमा = माफी   

धन्यवाद
💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐
श्री.माधव ज्ञानबा नागरे
💐💐जि.प.आदर्श शाळा जामगे नं.१ 💐💐

No comments:

Post a Comment